‘Wil onbekend blijven!’
Wie in Zwolle woont komt vroeg of laat in aanraking met het beroemde boek van Thomas à Kempis, ’De Navolging van Christus’. Hij schrijft het in de 15e eeuw als hij woont in het Agnietenklooster, even buiten Zwolle. Op die plek staat nu een monument en er is een klein museum voor hem. Mensen komen daar ook vandaag nog omdat ze geraakt zijn door de inzichten van Thomas. ‘De Navolging’ behoort tot de meest gelezen boeken ter wereld.
In zijn boek geeft Thomas adviezen om goed te leven. Die aanwijzingen zijn in eerste instantie bedoeld voor jonge kloosterlingen van de Moderne Devotie, de spirituele beweging van Geert Grote en Thomas à Kempis. Veel van die aanwijzingen maken nu wellicht een vreemde indruk. Ze zijn nogal vroom en zijn ontstaan in een tijd die allang voorbij is. Maar regelmatig blijken de adviezen van Thomas nog erg relevant te zijn en niet alleen voor spiritueel ingestelde mensen.
Direct in het begin van zijn boek schrijft Thomas de zin: ‘streef er naar onbekend te zijn’. In het Latijn, de taal waarin Thomas schrijft, zijn het slechts twee woorden: ‘ama nesciri’. Het is niet gemakkelijk om dat ook zo kernachtig te vertalen. Ik houd het op: ‘wil onbekend blijven!’
Een van de eerste lessen van Thomas. Frappant hoe zo’n zinnetje alles wat je vandaag ziet op z’n kop zet. Op sociale media strijden mensen juist om aandacht. Er zijn mensen die van professie influencer zijn. Ze leven van en voor aandacht. En voor de praatprogramma’s op TV staan mensen in de rij. Kennelijk is dat het hoogste: bekend te zijn! Je kunt er zelfs een rol mee verdienen in de Passion, het lijdensverhaal van Jezus.
Thomas heeft een andere kijk op het leven. Houd je niet bezig met uiterlijke dingen, maar concentreer je op wat onzichtbaar is. Het gaat er niet om dat de mensen jou bewonderen. Waarom zouden ze dat doen? Zo veel stel jij toch niet voor!
Besef allereerst dat jij niets weet en niets kunt. Dan creëer je ruimte voor andere mensen in jouw leven. En dan kom je in de positie om hen aandacht en zorg te geven. Dat is beter dan zelf aandacht af te dwingen.
Je leeft toch niet om een reputatie op te bouwen! ‘Wees er op uit om onbekend te zijn en voor niets geteld te worden’. Houd jezelf dus in bedwang en ga niet mee met de dingen waar iedereen achteraan holt. Meegaan met de heersende modes geeft je misschien bekendheid maar het maakt je niet gelukkig en het maakt je ook niet een beter mens.
Het zijn krasse woorden van Thomas: ‘ama nesciri’. Zou het op een waarschuwingsbordje moeten staan bij de ingang van de vele praatprogramma’s? Weet waar je aan begint, zegt Thomas, en besef dat jij jezelf heel veel schade kunt toebrengen in je streven door de mensen gezien en bewonderd te worden.
